Overzicht programma's

Programma 1. Bestuur en organisatie

We hebben de visie op brede welvaart verder toegepast op lopende opgaven, zoals wonen, zorg en energie. De komende maanden bouwen we hierop voort. We blijven daarbij inzetten op een gemeente die meebeweegt met wat inwoners nodig hebben en die klaar is voor de uitdagingen van morgen. 

Programma 2. Ruimte

Waterfront Lemmer
De raad heeft in juli 2024 een voorkeursrecht gevestigd voor het gebied Waterfront Lemmer, nabij de Sluisweg en Willemskade. Dit voorkeursrecht loopt af op 17 juli 2028.
We onderzoeken of we dit gebied kunnen transformeren naar een gemengd gebied met wonen, werken, toeristisch-recreatieve voorzieningen, maatschappelijke voorzieningen en bijvoorbeeld onderwijsvoorzieningen. Als eerste stap verkennen we de grootste risico's en kansen voor dit gebied. In de projectopdracht worden de risicofactoren (te weten: milieu, verwervingsstrategie, impact buitendijkse ligging) toegelicht. Een te vormen projectgroep gaat de bovengenoemde risicofactoren verkennen om de haalbaarheid van het project te duiden. Als er zicht is op haalbaarheid mondt deze verkenning uit in een plan van aanpak voor het vervolg.

Driehoek Joure Zuid
In maart 2024 heeft de raad het besluit genomen om bij de invulling van de Driehoek Joure Zuid de komst van een mogelijk nieuw ziekenhuis en eventueel ketenpartners naar Joure te verkennen. We hebben in 2024 overleg met de ziekenhuizen gevoerd, met name over de randvoorwaarden bij de invulling van de Driehoek Joure Zuid. Op 11 juni 2025 is de partiële herziening van de omgevingsvisie vastgesteld, waarmee ook het voorkeursrecht van rechtswege met de duur van drie jaar is verlengd.
Op vrijdag 16 mei 2025 hebben de Raad van Bestuur en de Raad van Commissarissen van het Antonius ziekenhuis uit Sneek medegedeeld dat zij uit het fusietraject met Frisius MC stappen. De precieze gevolgen zijn op dit moment nog onbekend. Dit jaar vinden er nog bestuurlijke overleggen plaats met de ziekenhuisbesturen, met als doel om uitsluitsel te krijgen over de kansen voor nieuwvestiging van het ziekenhuis binnen het plangebied.

Zienswijze munitieopslag
De gemeente verzet zich tegen een mogelijke komst van een munitiedepot in Bantega. U heeft op 27 november 2024 een motie aangenomen waarbij we de opdracht hebben gekregen om richting het ministerie blijvend zorgen te uiten over de komst van een munitiedepot Snel Inzetbare Capaciteit (SIC) en onderzoek te doen naar de effecten op de leefbaarheid in Bantega. Uit het onafhankelijke rapport ‘Interaktyf ûndersyk nei Leefberens effekten’ bleek dat een komst van een munitiedepot SIC zeer grote negatieve gevolg heeft op de leefbaarheid in Bantega.
Op 23 mei 2025 heeft het ministerie van Defensie bekendgemaakt waar in Nederland Defensie van plan is om uit te breiden aan de hand van het Ontwerp Nationaal Programma Ruimte voor Defensie (NPRD). Van de mogelijkheid om een zienswijze in te dienen hebben we gebruik gemaakt, de zienswijze is met uw raad afgestemd op 9 juli 2025.
In de plannen is nadrukkelijk gekeken naar locaties in Fryslân, waaronder de locatie voor een munitiedepot SIC nabij Bantega. Bantega was één van de locaties die nader onderzocht werd. Echter, de voorkeurslocatie is niet Bantega geworden, maar Kollumerwaard-West. We hebben de conclusie onderschreven dat de locatie bij Bantega geen geschikte locatie is voor een munitiedepot SIC.
Ingeval een heroverweging door het ministerie zou plaatsvinden, dan moeten het Ministerie onze ingebrachte argumenten opnieuw betrekken.
We willen dat het Ministerie onze zienswijze op het ontwerp-NPRD meeneemt in de verdere besluitvormingsprocedure, waar ook een reactie op de zienswijzen moet komen. Op deze manier worden de leefbaarheidsaspecten voor Bantega en de discussie over een mogelijke komst van een munitiedepot in het verdere proces geborgd.

Heerenveen-West
In januari 2025 hebben wij, samen met de gemeente Heerenveen, een projectopdracht vastgesteld voor het gezamenlijk ontwikkelen van het gebied Heerenveen-West. De eerste stap binnen deze projectopdracht was het verkennen of er invulling kan worden gegeven aan de bestuursovereenkomst. Kortom: is het voldoende onderbouwd dat gebiedsontwikkeling in Heerenveen-West noodzakelijk is en kan op basis daarvan tot een toekomstige gebiedsontwikkeling over worden gegaan? Om hier antwoord op te geven is door de gemeente Heerenveen een woningbehoefteonderzoek uitgevoerd. In september 2025 heeft uw raad kennisgenomen van het woningbehoefteonderzoek Heerenveen-West en de second-opinion op het woningbehoefteonderzoek Heerenveen-West uitgevoerd door Companen. U heeft daarbij geconstateerd dat is voldaan aan de voorwaarden in de bestuursovereenkomst Heerenveen-Skarsterlân van 23 mei 2000 onder artikel 2.1.
Wij werken nu verder aan het Plan van Aanpak voor de ontwikkeling van Heerenveen-West. Hierin komen onder meer de volgende onderdelen aan de orde: moment van grenscorrectie, wijze van samenwerking voor, tijdens en na de grenscorrectie en participatie van met name de dorpen Oudehaske, Nijehaske en Rottum. Besluitvorming hierover is voorzien in Q4 2025.

Programma 3. Economie

Uitvoering Regio Deal Zuidwest Friesland loopt
Het programmaplan en de samenwerkingsovereenkomst (Sok) zijn in maart vastgesteld door de colleges van de betrokken overheden. In de Sok wordt beschreven hoe partijen gaan samenwerken. Het programmaplan beschrijft de specifieke projecten waaraan we gaan werken.  De uitvoering is gestart in Q2. De Regio Deal heeft een looptijd tot 31 december 2029.

Uitvoeringsorganisatie is compleet
De afgelopen maanden hebben wij gewerkt aan de inrichting van de uitvoeringsorganisatie. De organisatie is inmiddels rond. De betrokken partijen zijn ondertussen druk bezig met het startklaar krijgen van projecten.

Cofinanciering De Fryske Marren € 5 miljoen
De omvang van de Regio Deal  bedraagt afgerond € 35 miljoen. De Fryske Marren draagt € 5 miljoen bij aan de financiering van de Regio Deal. Wij maken € 2,5 miljoen vrij uit bestaande projecten die al in de begroting staan. De resterende € 2,5 miljoen van de dekking is opgenomen in de begroting 2024 ten laste van de algemene reserve.

De eerste projecten kunnen van start gaan
In de afgelopen periode heeft het programmateam van de Regio Deal de eerste projecten goedgekeurd, waarmee de uitvoering kan starten. In de komende maanden worden aanvullende projecten ter besluitvorming voorgelegd.
De eerste goedgekeurde projecten richten zich op de thema’s participatie, mobiliteit en warmte-oplossingen. Deze worden grotendeels gefinancierd uit de verkregen rijksbijdrage. Een financiële toelichting; zie Bijlage 2 (SISA).

Netcongestie heeft impact op bedrijfsvestigingen
Het elektriciteitsnet moet worden uitgebreid vanwege netcongestie. Liander geeft aan dat de noodzakelijke uitbreidingen in De Fryske Marren 2 tot 6 jaar vertraging oploopt. Het kan wel tot 2032 duren voordat het netwerk in onze gemeente weer op orde is. Bedrijven komen bij Liander op de wachtlijst, omdat op dit moment geen capaciteit beschikbaar is op het net. Voor bedrijfskavels betekent dit dat de verkoop mogelijk vertraging op loopt, bijvoorbeeld voor De Ekers 3B. De kavels van dit bedrijventerrein worden Q3 2025 bouwrijp opgeleverd, maar er is geen ruimte voor een aansluiting op het elektriciteitsnet. Kleinverbruikers moeten naar verwachting 1 tot 2 jaar wachten op een aansluiting. Grootverbruikers moeten rekening houden met een termijn van 5 jaar. Voor bedrijven die “off-grid” kunnen, kunnen er eerder mogelijkheden zijn  om zich te vestigen. De praktijk wijst echter uit dat het merendeel van de bedrijven die zich op De Ekers willen vestigen, behoefte hebben aan een volwaardige aansluiting op het netwerk van Liander

Congestiemanagement
Wij blijven in gesprek met Liander om te kijken of we in de tussentijd in gezamenlijkheid problemen kunnen verlichten en/of andere oplossingen kunnen realiseren. Dit zal niet eenvoudig zijn.
In het kader van de Regio Deal zijn we samen met Súdwest-Fryslân, Liander en andere relevante partijen, bezig met netcongestiemanagement. Het beter verdelen van verbruik en teruglevering van stroom op het netwerk. We willen komen tot een schaalbare aanpak die kan worden uitgerold over meerdere bedrijventerreinen.

Programma 4. Leefbaarheid en onderwijs

Onder leefbaarheid van onze dorpen en stad verstaan we de mate waarin de sociale omgeving aansluit bij de eisen en wensen van de mensen die er wonen. Het gaat over de aantrekkelijkheid van het gebied en gemeenschap om er te wonen, leven, sporten, elkaar te ontmoeten, te spelen, elkaar hulp te vragen en meer. Onderwijs is nodig om te kunnen meedraaien in de maatschappij. Het is zaak leerlingen goed voor te bereiden op de maatschappij en hen een waardig diploma mee te geven. 
In de volgende paragrafen wordt ingegaan op de aspecten leerlingenvervoer, Voorzieningen en Onderwijs.

Programma 5. Sociaal domein

In dit hoofdstuk gaan we in op onze werkzaamheden op het gebied van gezondheid, participatie en zelfredzaamheid, zorg en jeugd, op basis van onder meer de Jeugdwet, de Wet inburgering (WI2021), de Wmo (Wet maatschappelijke ondersteuning), de Wet Publieke gezondheid en de Participatiewet. Het sociaal domein is van groot belang, omdat het zich richt op het ondersteunen en verbeteren van het welzijn van mensen. We richten ons op gelijke (gezondheids)kansen voor iedereen. We bieden ondersteuning aan mensen die het nodig hebben, zoals ouderen, mensen met een beperking, nieuwkomers (statushouders), jongeren met problemen en mensen die in armoede leven. Door te investeren in het sociaal domein kan de samenleving floreren en kunnen mensen hun potentieel zo veel als mogelijk benutten.