Programma 5. Sociaal domein

5.5 Gezondheidszorg

Gezonde wijkaanpak
De Gezonde Wijkaanpak Sint Nyk en Joure Zuiderveld heeft o.a. mooie resultaten en geleerde lessen m.b.t. een inwonersgerichte, duurzame integrale werkwijze opgeleverd. De aanpak is adaptief en lerend, en de betrokkenheid van inwoners en professionals is sterk. Om verdere groei en impact te realiseren, is het belangrijk om de uitdagingen systematisch aan te pakken. Met name op het gebied van interne inbedding, betrokkenheid en samenwerking met andere beleidsterreinen. Door middel van gerichte inzet op deze punten kan de aanpak nog effectiever worden en bijdragen aan het verhogen van levensverwachting en gezonde jaren voor kwetsbare inwoners in de wijken.

Sint Nyk
Er heeft een intensivering plaatsgevonden van de samenwerking tussen de kerngroep Sint Nyk en het Inwonersinitiatief Wolweze. Deze partijen hebben samen diverse thema-avonden georganiseerd (omtrent middelengebruik en social media), heeft er een opruimdag plaatsgevonden aan de Boskrâne Kerklaan en is er een bloeiweek van Fryslân Bloeit georganiseerd met allerlei activiteiten dóór en vóór inwoners.  

Joure Zuiderveld
Het scholenoverleg in Joure Zuiderveld heeft geleid tot verschillende activiteiten met betrekking tot het gezond opgroeien van de kinderen in de wijk. Van tandenpoetslessen tot een thema-avond en deelname aan de avondvierdaagse. Daarnaast worden er huis-aan-huis gesprekken gevoerd en wordt onderzocht hoe de ketenaanpakken Valpreventie en Kind naar Gezonder Gewicht nauwer aan de activiteiten in de wijk verbonden kunnen worden.

In verbinding met de inzet vanuit De Gezonde Wijkaanpak is in Joure het project Gezonde Buurt Joure in volle gang. In samenwerking met bewoners van de wijk is een ontwerp voor de ontmoetingsplek gemaakt. Het ontwerp is nu definitief. In het najaar start de realisatie ervan. Om te zorgen dat er goed gebruik wordt gemaakt van de ontmoetingsplek, maken we een activiteitenkalender voor de wijk en de ontmoetingsplek. Dit doen we uiteraard samen met de bewoners, en eventueel samen met betrokken en geïnteresseerde partijen in de wijk. De opening van de ontmoetingsplek staat gepland voor 2026.

Opgroeien in een Kansrijke Omgeving (OKO) - CoolDFM
De projectleider OKO is de afgelopen periode zeer actief geweest om, onder de naam CoolDFM, met alle relevante partijen tot een integrale aanpak te komen.  Doel van de aanpak is jongeren gezond en gelukkig te laten opgroeien en zo het middelengebruik onder jongeren te verminderen. CoolDFM heeft overlap met verschillende domeinen en er zijn diverse interne en externe stakeholders betrokken. Een gezamenlijke werkwijze is ontwikkeld. Deze werkwijze wordt de komende periode gebruikt voor de bredere uitrol in de gemeente. Daarnaast zijn er op basis van de resultaten van de OKO monitor gedurende de afgelopen periode diverse workshops en presentaties aangeboden. In samenwerking met het Bogerman College en de ouderraad zijn er o.a. 2 ouderavonden georganiseerd. Voor (en door) jongeren zijn er in samenwerking met De Kear in de vakantieperiode activiteiten aangeboden.

Kind naar Gezonder Gewicht
De ketenaanpak Kind naar Gezonder Gewicht wordt uitgevoerd sinds januari 2025 . Dit is een integrale aanpak waarin niet alleen wordt gefocust op het behalen van gezonder gewicht, maar ook op achterliggende oorzaken. GGD Fryslân monitor en evalueert de ketenaanpak voor heel Fryslân. Zodra het evaluatierapport is gepubliceerd, kijken we naar het mogelijke vervolg van de ketenaanpak.

Wijkaanpak Stoppen met Roken
De afgelopen 2,5 jaar is met steun van een VWS-subsidie stevig ingezet op een rookvrije samenleving, daarbij is in Lemmer gestart met een wijkaanpak, die als doel heeft hier uiteindelijk alle inwoners van De Fryske Marren van mee te laten profiteren.  In De Fryske Marren zijn al ruim 350 inwoners begeleid in hun traject naar een rookvrij leven door de coaches.

Nuchtere Fries
In de periode van oktober 2024 tot mei 2025 heeft een onderzoek plaatsgevonden (Nuchtere Fries) naar de naleving van NIX18 bij sportverenigingen in De Fryske Marren. Hierbij is gebruik gemaakt van mystery guests. Vervolgens is ondersteuning geboden aan verenigingen en zijn ze geïnformeerd d.m.v. diverse workshops, materialen en het volgen van opleidingen.  

Mentale gezondheid
Aan het thema mentale gezondheid wordt op verschillende niveaus gewerkt. Als onderdeel van de regionale samenwerking via het Fries Integraal Zorgakkoord (FrIZA) is het transformatieplan Mentale  gezondheid en Veerkracht goedgekeurd. Op lokaal niveau werken we samen met de scholen voor voortgezet onderwijs in het project Zeg eens eerlijk.

Toekomstbestendig zorglandschap
We werken zowel regionaal als lokaal samen met maatschappelijke organisaties en medeoverheden in het Gezond en Actief Leven Akkoord (GALA) en het Integraal Zorgakkoord (IZA) om de keten van ondersteuning en zorg toekomstbestendig te maken en te behouden. Dit doen we door deelname aan de Friese Preventie Aanpak (FPA) en de ketenaanpakken Valpreventie en Kind naar Gezonder Gewicht in te richten en uit te voeren. De regionale samenwerking vindt plaats via het Friese Integraal Zorgakkoord (FrIZA).

Vitaal ouder worden
In december 2025 wordt conform planning het uitvoeringsprogramma wonen welzijn zorg door het college vastgesteld. In het programma zijn de thema's Vitaal ouder worden en Dementievriendelijke gemeente opgenomen. Hier staan concrete plannen genoemd die inspelen op de uitdaging van een tekort aan zorg en de hulpvraag van de ouderen.

Valpreventie
De ketenaanpak valpreventie werkt mee aan het inspelen op uitdagingen met betrekking tot vitaal ouder worden. Naast het faciliteren van gratis valpreventie interventies voor ouderen met valrisico, focust de ketenaanpak zich ook op andere onderwerpen. Zo is er een aanjager seniorensport aangesteld. De aanjager stimuleert en versterkt het beweegaanbod voor senioren binnen de gemeente. Belangrijk is dat het aanbod past bij de senioren.

Wonen-Welzijn-Zorg
Het Beleidskader Wonen-Welzijn-Zorg is 2 april 2025 vastgesteld door onze gemeenteraad. Er wordt nu gezamenlijk met de betrokken stakeholders gewerkt aan het opstellen van een bijbehorend Uitvoeringsprogramma Wonen-Welzijn-Zorg 2025-2030. Hiervoor zijn in de eerste helft van 2025 drie grote stakeholdersbijeenkomsten georganiseerd voor professionele organisaties en vrijwiligersorganisaties. In september 2025 vinden de stakeholdersbijeenkomsten met vertegenwoordigers van inwoners plaats. Het gaat hier om plaatselijke belangen, huurdersverenigingen en ouderenbonden. Dit uitvoeringsprogramma is conform planning eind dit jaar gereed. Het programma bevat de inzet die moeten leiden tot het realiseren van de gezamenlijk vastgestelde ambitie, doelen en resultaten. De rollen, taken en verantwoordelijkheden worden verdeeld onder de samenwerkende partijen, zodat duidelijk is wie wat gaat doen.

In 2025 werken we aan de gestelde koers uit het integraal veiligheidsbeleid 2024-2027. We hebben dit jaar extra aandacht voor onze jeugd en de thema’s ondermijning, cybercrime en de verbinding tussen de complexe zorg- en veiligheidsproblematiek. We zijn 24/7 beschikbaar bij calamiteiten en incidenten, blijven trends en ontwikkelingen volgen en prioriteren deze. Op het thema zorg- en veiligheid is verder gewerkt aan de versterking van de interne en externe samenwerking. Er is gestart met een onderzoek om de samenwerking te verbeteren. De interne en externe stakeholders worden hier actief bij betrokken.